Invasive Listeriosis in Europe – A Case Review

Pałeczki Listeria monocytogenes są znaną przyczyną nieinwazyjnej listeriozy przewodu pokarmowego przebiegającej z biegunką, rzadziej powodują one zakażenia inwazyjne: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, bakteriemię i jej powikłania: zapalenie wsierdzia, zapalenia wewnątrzgałkowe oka i inne. Ryzyko zakażenia człowieka jest głównie związane ze spożyciem zanieczyszczonej tymi pałeczkami żywności. Według danych Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) zakażenia o etiologii L. monocytogenes powodowały najwyższy odsetek hospitalizacji i zgonów wśród chorób odzwierzęcych zgłoszonych w 2022 roku. W raporcie Europejskiego Centrum do spraw Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) w 2021 roku zanotowano 0,44 przypadków listeriozy na 100 tys. mieszkańców, a najwyższy wskaźnik zapadalności dotyczył osób powyżej 64 lat i wynosił 1,7.

Celem pracy był przegląd i opis przypadków inwazyjnej listeriozy, którą zdiagnozowano u dorosłych pacjentów w Europie w latach 2010–2023. Uwzględniono 52 przypadki choroby, z których 19 stanowiły zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, w 13 wykazano bakteriemię, dziewięć związanych było z zapaleniem wsierdzia, a 10 z zapaleniem wnętrza gałki ocznej. Jeden przypadek miał postać kliniczną zapalenia wątroby. Tylko w siedmiu przypadkach zakażenie L. monocytogenes powiązano ze spożyciem zanieczyszczonej nimi żywności. Jedenaście przypadków zakończyło się zgonem pacjenta.

Inwazyjna listerioza jest trudną w leczeniu infekcją ze znacznym wskaźnikiem śmiertelności i wymaga zdecydowanego działania poprzez monitorowanie rozpowszechnienia i stopnia zanieczyszczenia żywności tymi drobnoustrojami i niedopuszczania do powstawania ognisk epidemicznych. Badania dotyczące listeriozy powinny skupiać się na poprawie leczenia klinicznego ciężkich przypadków zakażeń oraz badaniu skomplikowanych mechanizmów ich patogenezy.