Behavioural factors as predictors of self-rated health among Polish adolescent girls
, , , oraz | 08 lip 2019
Article Category: Original article/Praca oryginalna
Data publikacji: 08 lip 2019
Zakres stron: 109 - 116
Otrzymano: 07 maj 2019
Przyjęty: 10 cze 2019
DOI: https://doi.org/10.34763/devperiodmed.20192302.109116
© 2019 Maria Jodkowska, Anna Oblacińska, Anna Dzielska, Hanna Nalęcz, Anna Fijalkowska, published by Sciendo
This work is licensed under the Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Wstęp
Samoocena zdrowia, szeroko stosowana w badaniach populacyjnych, jest miernikiem zdrowia ściśle związanym z zachorowalnością, umieralnością i ogólnym stanem zdrowia. W badaniach ankietowych młodzieży często używany jest wskaźnik samooceny zdrowia SRH (self-rated health). Z większości badań wynika, że dziewczęta w okresie dojrzewania gorzej oceniają swoje zdrowie niż chłopcy, a różnica ta pogłębia się z wiekiem. Okres dojrzewania jest także decydującym okresem dla kształtowania się stanu zdrowia, ponieważ zachowania ryzykowne często są w tym czasie inicjowane lub utrwalane.
Cel
Analiza związku między wysoką samooceną zdrowia 15-letnich dziewcząt, uczestniczek programu Zdrowa Ja, a wybranymi zachowaniami zdrowotnymi.
Materiał i metoda
Badaniem objęto grupę 1 1173 uczennic II klas gimnazjum z 48 szkół zlokalizowanych na terenach miejskich i wiejskich w 16 województwach w Polsce. Uczestniczki odpowiadały na pytania dotyczące występowania u nich chorób przewlekłych lub niepełnosprawności, samooceny zdrowia oraz sposobu żywienia, spędzania wolnego czasu, aktywności fizycznej i zachowań ryzykownymi dla zdrowia. W analizie statystycznej, związek między samooceną zdrowia, a poszczególnymi wskaźnikami zachowań zdrowotnych zbadano za pomocą regresji logistycznej.
Wyniki
Dwie trzecie dziewcząt oceniło swoje zdrowie jako doskonałe i dobre. Krańcowej, negatywnej oceny dokonało jedynie około 5% respondentek. W końcowym modelu wielowymiarowej regresji logistycznej jako istotne predyktory wysokiej samooceny zdrowia pozostały następujące czynniki: regularny udział w lekcjach wychowania fizycznego, intensywne ćwiczenia fizyczne, codzienne spożywanie śniadań, spożywanie owoców co najmniej raz dziennie oraz czas snu co najmniej 8 godzin na dobę.
Wnioski
Regularne uczestnictwo w lekcjach WF, intensywna aktywnośćfizyczna, codzienne spożywanie śniadań i owoców oraz co najmniej 8 godzin snu są silnymi predyktorami wysokiej samooceny zdrowia 15-letnich dziewcząt. Działania na rzecz zdrowia publicznego skierowane do młodzieży powinny koncentrować się na pozytywnych aspektach zdrowia i życia, zwracając szczególną uwagę na zachowania prozdrowotne.