Urolithiasis in the pediatric population − Current opinion on epidemiology, patophysiology, diagnostic evaluation and treatment

Kamica układu moczowego, czyli obecność złogów w układzie moczowym, towarzyszy człowiekowi od najdawniejszych czasów. Obecnie zaobserwowano wzrost częstości jej występowania, także u dzieci oraz niemowląt, co uprzednio uważano za kazuistykę. Problem dotyka częściej osób żyjących w krajach wysokorozwiniętych, dlatego kamicę układu moczowego zaczęto nazywać chorobą cywilizacyjną. Etiopatogeneza kamicy nie została dotychczas dokładnie poznana, wiadomo jednak, że na powstawanie złogów ma wpływ wiele czynników między innymi: klimat, zwyczaje żywieniowe, rodzaj wykonywanej przez chorego pracy, ilość spożywanych płynów, uwarunkowania genetyczne, zakażenia układu moczowego, wady budowy nerek i układu moczowego. Większość kamieni ma mieszany skład mineralny, jedynie około 30% zbudowanych jest z jednego związku chemicznego. Najczęściej spotykamy złogi zbudowane ze szczawianu wapnia. Kamica może mieć przebieg bezobjawowy i często bywa wykrywana przypadkowo. Najczęstszym objawem klinicznym jest ból brzucha. U niemowląt objawy mogą być bardzo niespecyficzne. Dość częstą nieprawidłowością wykrywaną w badaniach laboratoryjnych jest krwinkomocz. Najważniejszym badaniem obrazowym w diagnostyce kamicy jest badanie ultrasonograficzne. Każde dziecko z kamicą powinno mieć przeprowadzone dokładne badania dotyczące ewentualnego metabolicznego podłoża choroby ponieważ u większości pacjentów pediatrycznych można wykazać metaboliczne predyspozycje do tworzenia złogów. Większość kamieni o wielkości nie przekraczającej 6 mm w najszerszym wymiarze, może zostać samoistnie wydalona, pozostałe − większe lub po nieudanej próbie leczenia ekspulsywnego, powinny być zakwalifikowane do leczenia zabiegowego. Postępowanie profilaktyczne obejmuje odpowiednią podaż płynów, stosowanie zasad „zdrowego odżywiania”, aktywność fizyczna dla utrzymania prawidłowej masy ciała. Kamica układu moczowego jest chorobą o charakterze nawrotowym, tak więc leczenie, profilaktyka i trwała zmiana zwyczajów żywieniowych powinny obejmować praktycznie całe życie chorego.