Cryopreservation of in vitro-grown shoot tips of chrysanthemum by encapsulation-dehydration

Chryzantemy zaliczane są do najpopularniejszych i najbardziej dochodowych kwiatów na świecie (zarówno doniczkowych jak i ciętych). Z tych względów ochrona tych cennych zasobów roślinnych nabiera szczególnego znaczenia. Obecnie to krioprezerwacja (przechowywanie materiału biologicznego w temperaturze ciekłego azotu; -196°C) uważana jest za najbardziej efektywną metodę ochrony roślinnych zasobów genowych. Celem badań była optymalizacja procedury krioprezerwacji metodą kapsułkowaniadehydratacji pąków wierzchołkowych mutantów chryzantemy wielkokwiatowej ‘Lady Orange’ oraz ‘Lady Salmon’. Zbadano wpływ stężenia sacharozy w trakcie prekultury (2, 3 i 6%) oraz kinetyny w pożywce wzrostowej (0,25, 0,5, 0,75 oraz 1,0 mg dm-3). Uzyskane wyniki zależne były od odmiany. ‘Lady Salmon’ cechowała się większą przeżywalnością. Pożywki z wyższymi zawartościami sacharozy w trakcie prekultury zapewniły najwyższą przeżywalność oraz potencjał wzrostowy eksplantatów poddanych mrożeniu (35- 40%). Stężenie kinetyny nie miało wpływu na przeżywalność eksplantatów, jednakże wpłynęło na morfogenezę uzyskanych roślin (procent eksplantatów tworzących zwielokrotnioną liczbę pędów oraz korzenie). Najmniej eksplantatów tworzących pędy wielokrotne zaobserwowano na pożywce z najniższym stężeniem sacharozy (w trakcie prekultury) oraz kinetyny (w pożywce wzrostowej). Natomiast ryzogeneza najwydajniej przebiegała właśnie po dodaniu 0,25 mg dm-3 kinetyny. Z przeprowadzonych badań wynika, iż skład zastosowanych pożywek (zarówno na etapie prekultury, jak i odtwarzania) musi być dostosowany nie tylko do indywidualnych wymagań gatunków, ale także poszczególnych odmian. Zastosowanie 3% sacharozy (prekultura) oraz 0,25 mg dm-3 kinetyny (odtwarzanie) wydaje się być optymalne, gdyż zapewnia zadawalającą przeżywalność, chroniąc jednocześnie przed rozwojem kalusa i regeneracją pędów wielokrotnych, stymulując za to ukorzenianie roślin.