Antibacterial Effect Of Natural Oils – An Opportunity To Solve The Problem Of Antibiotic Resistance On The Example Of Pseudomonas Spp.

Nadużywanie antybiotyków stanowi ogromny problem na całym świecie, powodując wzrost antybiotykoodporności u patogennych bakterii. Powodem tego zjawiska jest zarówno oporność pierwotna, jak i wtórna. Oporność pierwotna jest cechą wrodzoną drobnoustrojów i nie zależy od jego kontaktu z lekiem. Kodowana jest chromosomalnie i nie może być przekazywana innym gatunkom bakterii. Oporność wtórna natomiast pojawia się w wyniku kontaktu z substancją antybiotykową. Za powstawanie tego typu oporności odpowiadają geny zlokalizowane w plazmidach. Jeden plazmid zawiera często geny oporności na kilka różnych antybiotyków. Plazmidy mogą przenosić geny kodujące oporność z jednej komórki bakteryjnej na inną na drodze koniugacji i transdukcji. W wyniku nadużywania antybiotyków u ludzi i zwierząt coraz większa liczba infekcji – takich jak zapalenie płuc, salmonelloza, gruźlica i rzeżączka – staje się coraz trudniejsza w leczeniu. Odporność na antybiotyki prowadzi również do dłuższych pobytów w szpitalu, wyższych kosztów leczenia i ostatecznie do zwiększenia śmiertelności. Obecnie ludzie zaczynają być wreszcie świadomi konsekwencji nadużywania silnych środków bakteriobójczych. Dlatego poszukuje się rozwiązań alternatywnych. Przykładem jest wykorzystanie bakteriostatycznej aktywności lejków roślinnych pochodzenia roślinnego. Wiele badań naukowych potwierdziło działanie przeciwdrobnoustrojowe olejków eterycznych pochodzenia roślinnego wobec bakterii chorobotwórczych, w tym Pseudomonas aeruginosa. Bardzo ważną zaletą olejów roślinnych jest fakt, że są aktywne w niskich, sub-letalnych stężeniach, bez powodowania mechanizmów oporności u bakterii. Celem niniejszej pracy było wyjaśnienie mechanizmów powstawania oporności na antybiotyki na przykładzie bakterii Pseudomonas aeruginosa oraz wskazanie konieczności poszukiwania alternatywnych metod terapii, które mogłyby przynajmniej częściowo przyczynić się do ograniczenia spożywania antybiotyków. Podjęto także próbę wyjaśnienia mechanizmów oddziaływania olejów na komórki bakterii.

1.Wstęp. 2. Charakterystyka bakterii z rodzaju Pseudomonas. 2.1. Pseudomonas aeruginosa. 3. Mechanizmy antybiotykooporności u Pseudomonas spp. 3.1. Oporność wewnętrzna 3.2. Oporność adaptacyjna. 3.3. Oporność plazmidowa. 4. Najczęstsza oporność klinicznych szczepów P. aeruginosa na antybiotyki. 4.1. Oporność na aminoglikozydy. 4.2. Oporność na fluorochinolony. 4.3. Oporność na cefalosporyny. 5. Roślinne olejki eteryczne – alternatywa dla antybiotyków. 5.1. Przeciwdrobnoustrojowa aktywność olejków eterycznych względem Pseudomonas spp. 5.2. Mechanizm oddziaływania olejków eterycznych na komórki bakterii. 6. Podsumowanie