Musical Heritage, Alterity, and Transnational Migration: Wanda Landowska’s Musical Lives

Dziedzictwo muzyczne, odmienność i migracje transnarodowe: muzyczne żywoty Wandy Landowskiej

W 1925 r. Wanda Landowska kupiła posia-dłość w szacownym miasteczku Saint-Leu--la-Forêt na północny wschód od Paryża, i w latach 1926-1927 wybudowała w ogro-dzie ,,świątynię muzyki”. Landowska, sławna w całym świecie muzycznym jako wykonawczyni, kompozytorka, pedagog, konsultantka i badaczka, znaleźć dom dla swojego ginocentryczne-go gospodarstwa domowego po dekadach przemieszczania się po świecie. Mieszkała w Warszawie, Paryżu i Berlinie oraz podró-żowała często po Europie, Bliskim Wscho-dzie, Argentynie i Stanach Zjednoczonych. Przez lata podróży Landowska nosiła w sobie stałe poczucie muzycznego dziedzictwa, które należy zachować, pielęgnować i oży-wiać poprzez wykonywanie i tworzenie, studiowanie i radość obcowania. Zgromadziła znakomitą bibliotekę oraz kolekcję instrumentów obejmującą tak cenne przedmioty, jak np. pianino Chopina, na którym grał na Majorce w 1838 roku. Jednak to, co Landowska wyobrażała sobie jako swój "dom na zawsze”, zostało w 1940 roku opanowane przez nazistowskich grabieżców, którzy ukradli jej rzeczy. Landowska po raz kolejny musiała przenieść się, by ratowaćżycie — tym razem za Atlantyk, do Nowego Jorku, gdzie przybyła dzień po ataku na Pearl Harbor. Również w tym przypadku jej głębokie zaangażowanie w transnarodowe dziedzic-two muzyczne stało się jej gwiazdą prze-wodnią, misją, którą wypełniała podczas wygnania. W artykule zajmuję się złożonym zagadnieniem dziedzictwa muzycznego w życiu muzycznym Wandy Landowskiej, zagadnieniem wiążącym się z aspektami tożsamości, płci, rasy, wysiedlenia i twór-czości. Analizując z troską podstawowe wartości wysiedlonej kobiety, muzyka queer o żydowskich korzeniach, proponuję in-ne, głęboko analityczne przemyślenie tego, w jaki sposób można myśleć o dziedzictwie muzycznym z wyjątkowej i wrażliwej pozy-cji osoby takiej jak Wanda Landowska.