[
1. McCaffrey R. Make PONV prevention a priority. OR Nurse J 2007;1:39-45.10.1097/01.ORN.0000263211.67307.df
]Search in Google Scholar
[
2. Gan TJ. Postoperative nausea and vomiting – can it be eliminated? JAMA 2002;287(10):1233-6.
]Search in Google Scholar
[
3. Habib AS, Chen YT, Taguchi A, Hu XH, Gan TJ. Postoperative nausea and vomiting following inpatient surgeries in a teaching hospital: a retrospective database analysis. Curr Med Res Opin 2006;22(6):1093-9.10.1185/030079906X10483016846542
]Search in Google Scholar
[
4. Horn CC, Wallisch WJ, Homanics GE, Williams JP. Pathophysiological and neurochemical mechanisms of postoperative nausea and vomiting. Eur J Pharmacol 2014;722:55-66.10.1016/j.ejphar.2013.10.037391529824495419
]Search in Google Scholar
[
5. Misiołek H. Ogólne zasady monitorowania i terapii w bezpośrednim okresie pooperacyjnym. In: Karpel E, Jałowiecki P, editors. Ogólne powikłania pooperacyjne. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL; 2009. p. 45-58.
]Search in Google Scholar
[
6. Kübler A. Anestezjologia i intensywna terapia – postępy. Med Prakt Chir 2008;3:51-6.
]Search in Google Scholar
[
7. Yoong W, Sivashanmugarajan V, Relph S, Bell A, Fajemirokun E, Davies T, et al. Can enhanced recovery pathways improve outcomes of vaginal hysterectomy? Cohort control study. J Minim Invasive Gynecol 2014;21(1):83-9.10.1016/j.jmig.2013.06.00723850899
]Search in Google Scholar
[
8. Gan TJ. Mechanisms underlying postoperative nausea and vomiting and neurotransmitter receptor antagonist-based pharmacotherapy. CNS Drugs 2007;21(10):813-33.10.2165/00023210-200721100-0000317850171
]Search in Google Scholar
[
9. Apfel CC, Philip BK, Cakmakkaya OS, Shilling A, Shi YY, Leslie JB, et al. Who is at risk for postdischarge nausea and vomiting after ambulatory surgery? Anesthesiology 2012;117(3):475-86.
]Search in Google Scholar
[
10. Sokół-Kobielska E, Maruszyński M. Zapobieganie nudnościom i wymiotom po operacjach laparoskopowych. Videochirurgia 1996;1/2:22-5.
]Search in Google Scholar
[
11. Moreno C, Veiga D, Pereira H, Martinho C, Abelha F. Postoperative nausea and vomiting: incidence, characteristics and risk factors – a prospective cohort study. Rev Esp Anestesiol Reanim 2013;60(5):249-56.10.1016/j.redar.2013.02.00523582584
]Search in Google Scholar
[
12. Cierzniakowska K, Szewczyk MT, Kozłowska E, Wyborna R, Popow A, Mościcka P, et al. Ocena występowania nudności i wymiotów u chorych po zabiegu chirurgicznym. Pielęg Chir Angiol 2014;1:15-23.
]Search in Google Scholar
[
13. Kranke P, Apefel CC, Papenfuss T, Rauch S, Löbmann U, Rübsam B, et.al. An increased body mass index is no risk factor for postoperative nausea and vomiting. A systematic review and results of original data. Acta Anaesthesiol Scand 2001;45(2):160-6.
]Search in Google Scholar
[
14. Søreide E, Holst-Larsen H, Veel T, Steen PA. The effects of chewing gum on gastric content prior to induction of general anesthesia. Anesth Analg 1995;80(5):985-9.
]Search in Google Scholar
[
15. Søreide E, Ljungqvist O. Modern preoperative fasting guidelines: a summary of the present recommendations and remaining questions. Best Pract Res Clin Anaesthesiol 2006;20(3):483-91.10.1016/j.bpa.2006.03.00217080698
]Search in Google Scholar
[
16. Gustafsson UO, Scott MJ, Schwenk W, Demartines N, Roulin D, Francis N, et al. Wytyczne dotyczące opieki okołooperacyjnej u chorych operowanych planowo z powodu chorób jelita grubego: zalecenia Towarzystwa ERAS-część 1. Postępy Żywienia Klinicznego 2013;3(27):40-7.
]Search in Google Scholar
[
17. Grabowska-Gaweł A, Porzych K, Piskunowicz G. Czynniki ryzyka i częstość występowania pooperacyjnych nudności i wymiotów u chorych operowanych w znieczuleniu ogólnym. Prz Lek 2006;63(2):72-6.
]Search in Google Scholar
[
18. Lerman J. Surgical and patient factors involved in postoperative nausea and vomiting. Br J Anaesth 1992;69(7 Suppl 1):24S-32S.10.1093/bja/69.supplement_1.24S
]Search in Google Scholar
[
19. Apfel CC, Greim CA, Haubitz I, Goepfert C, Usadel J, Serafin P, et al. A risk score to predict the probability of postoperative vomiting in adults. Acta Anaesthesiol Scand 1998;42(5):495-501.10.1111/j.1399-6576.1998.tb05157.x9605363
]Search in Google Scholar
[
20. Kortilla K. The study of postoperative nausea and vomiting. Br J Anaesth 1992;62:20S.10.1093/bja/69.supplement_1.20S
]Search in Google Scholar
[
21. Morończy DSF, Krasnodębski IW. Fast track surgery (szybka ścieżka chirurgiczna) ze szczególnym uwzględnieniem chorych poddanych zabiegom resekcyjnym jelita grubego. Pol Prz Chir 2001;1:92-104.
]Search in Google Scholar
[
22. Olender P, Durlik M. Zasady stosowania leczenia żywieniowego u pacjentów na oddziale chirurgicznym. Prz Gastroenterol 2006;1(3):151-7.
]Search in Google Scholar
[
23. Noble EJ, Harris R, Hosie KB, Thomas S, Lewis SJ. Gum chewing reduces postoperative ileus? A systematic review and meta-analysis. Int J Surg 2009;7(2):100-5.10.1016/j.ijsu.2009.01.00619261555
]Search in Google Scholar
[
24. Grzechnik K, Godzisz M. Żucie ratuje życie, czyli guma do żucia jako profilaktyka pooperacyjnej niedrożności jelit. 2015. https://medtube.pl/tribune-pl/2015/03/zucie-ratuje-zycie-czyli-guma-do-zucia-jako-profilaktyka-pooperacyjnej-niedroznosci-jelit/ (13.06.2018).
]Search in Google Scholar
[
25. Nikodemski T. Przyspieszona rekonwalescencja. Pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki – wybrane aspekty postępowania. Część II. 2012. p. 224-31.
]Search in Google Scholar
