Zyski ciepła od słońca wpływają na bilans cieplny budynku, zmniejszając jego zapotrzebowanie na energię w pewnych okre- sach roku i zwiększając ją w innych. Okna, a szczególnie rodzaj zastosowanego oszklenia są determinującym czynnikiem wpływającym na skuteczne wykorzystanie zysków od nasłonecznienia. Celem badań zaprezentowanych w artykule było przeanalizowanie wpływu typu i wielkości okien na roczne zapotrzebowanie na ciepło i chłód w odniesieniu do kosztów energii w polskich warunkach klimatycznych. Dodatkowo analizowane było usytuowanie budynku względem stron świata. Do optymalizacji wykorzystano algorytmy genetyczne, a do symulacji zapotrzebowania na ciepło i chłód zastosowano program TRNSYS. Analizy przeprowadzono dla przykładowego domu jednorodzinnego. Samoadaptacyjna metoda algorytmów genetycznych w połączeniu z energetyczną symulacją budynku skutecznie identyfikuje najmniejsze koszty energii. Optymalny dobór typu i wielkości okien i ich rozmieszczenie względem stron świata ogranicza koszty energii. Opracowane pełne środowisko symulacyjne może być wykorzystane do optymalizacji również innych parametrów budynku.