Cite

Ryc. 1

Schemat budowy konwertaz probiałkowych, na podstawie: [55, 60, 91]
Schemat budowy konwertaz probiałkowych, na podstawie: [55, 60, 91]

Ryc. 2

Mechanizmy działania inhibitorów PCSK9, na podstawie: [33]; ER – siateczka śródplazmatyczna; LDL – lipoproteina o małej gęstości; LDLR – receptor lipoproteiny o małej gęstości; PCSK9 – konwertaza proproteiny typu 9 o aktywności subtylizyny/keksyny; PCSK9 mAb – przeciwciało monoklonalne przeciwko PCSK9 (alirokumab, ewolokumab); siRNA – małe interferujące RNA (inklisiran), A. Cząsteczka cholesterolu LDL po połączeniu z receptorem LDL trafia do endosomu. B. W miarę jego dojrzewania dochodzi do rozdzielenia molekuł – receptor trafia ponownie na powierzchnię błony komórkowej (C), a LDL ulega katabolizmowi w obrębie lizosomu (D). Gen PCSK9 ulega transkrypcji do mRNA (E), a następnie translacji i w obrębie siateczki śródplazmatycznej tworzone jest dojrzałe białko. Może ono zostać wydzielone do przestrzeni pozakomórkowej lub połączyć się wewnątrz komórki z receptorem LDL. Obie drogi prowadzą do degradacji lizosomalnej LDLR (F). G. Zastosowanie siRNA (inklisiran) hamuje translację mRNA PCSK9 uniemożliwiając tym samym powstanie białka. H. Zastosowanie przeciwciał przeciw PCSK9 (PCSK9 mAb) uniemożliwia połączenie PCSK9 z LDLR w przestrzeni pozakomórkowej, zapobiegając w ten sposób degradacji receptora
Mechanizmy działania inhibitorów PCSK9, na podstawie: [33]; ER – siateczka śródplazmatyczna; LDL – lipoproteina o małej gęstości; LDLR – receptor lipoproteiny o małej gęstości; PCSK9 – konwertaza proproteiny typu 9 o aktywności subtylizyny/keksyny; PCSK9 mAb – przeciwciało monoklonalne przeciwko PCSK9 (alirokumab, ewolokumab); siRNA – małe interferujące RNA (inklisiran), A. Cząsteczka cholesterolu LDL po połączeniu z receptorem LDL trafia do endosomu. B. W miarę jego dojrzewania dochodzi do rozdzielenia molekuł – receptor trafia ponownie na powierzchnię błony komórkowej (C), a LDL ulega katabolizmowi w obrębie lizosomu (D). Gen PCSK9 ulega transkrypcji do mRNA (E), a następnie translacji i w obrębie siateczki śródplazmatycznej tworzone jest dojrzałe białko. Może ono zostać wydzielone do przestrzeni pozakomórkowej lub połączyć się wewnątrz komórki z receptorem LDL. Obie drogi prowadzą do degradacji lizosomalnej LDLR (F). G. Zastosowanie siRNA (inklisiran) hamuje translację mRNA PCSK9 uniemożliwiając tym samym powstanie białka. H. Zastosowanie przeciwciał przeciw PCSK9 (PCSK9 mAb) uniemożliwia połączenie PCSK9 z LDLR w przestrzeni pozakomórkowej, zapobiegając w ten sposób degradacji receptora

Lokalizacja i funkcje konwertaz probiałkowych (PCs) [3,4]

Enzym Miejsce ekspresji Funkcja
PCSK1 (PC1/3) Podwzgórze przysadka, trzustka, tarczyca, nadnercza Regulacja apetytu i gospodarki węglowodanowej
PCSK2 (PC2) Mózg, przysadka, trzustka Regulacja gospodarki węglowodanowej
PCSK3 (PACE, furyna) Ekspresja ogólnoustrojowa Regulacja embriogenezy, aktywacja czynników wzrostu, patogeneza chorób infekcyjnych i nowotworowych
PCSK4 (PC4) Gonady Regulacja procesów rozrodczych
PCSK5 (PC5/6) Kora nadnerczy, jelito cienkie, nerki, jajniki Regulacja embriogenezy
PCSK6 (PACE4) Mięśnie, serce, przysadka, jelito cienkie, móżdżek, nerki Regulacja embriogenezy
PCSK7 (PC7) Ekspresja ogólnoustrojowa Regulacja gospodarki lipidowej
SKI-1 (S1P) Ekspresja ogólnoustrojowa Regulacja gospodarki lipidowej
PCSK9 Wątroba, jelito cienkie Regulacja gospodarki lipidowej

Wpływ leczenia hipolipemizującego wysokimi dawkami statyn, ezetymibu i inhibitorów PCSK9 (PCSK9i) na wybrane parametry gospodarki lipidowej [21]

Statyny [%] Ezetymib [%] PCSK9i [%]
LDL ↓ 50–60 ↓ 20–25 ↓ ok. 60
HDL ↑5–10 ↑5–10
TG ↓25–35 ↓5–10 ↓ok. 15
apoB ↓40–50 ↓15–20 ↓ok. 50
lipoproteina (a) ↔/↑ ↓ok. 10 ↓ok. 25
eISSN:
1732-2693
Language:
English